Erişilebilirlik Nedir?
Erişilebilirlik, dijital ürünlerin ve hizmetlerin engelli bireyler de dahil olmak üzere herkes tarafından eşit şekilde kullanılabilmesini sağlayan tasarım ve geliştirme yaklaşımıdır.
Web erişilebilirliği, web sitelerinin, araçların ve teknolojilerin engelli bireyler tarafından algılanabilir, anlaşılabilir, gezinilebilir ve etkileşime girilebilir olmasını sağlar. Ayrıca, yaşlı kullanıcılar gibi değişen yeteneklere sahip kişilerin de web'den yararlanmasına yardımcı olur.
Erişilebilirlik Prensipleri (WCAG)
Algılanabilirlik
Bilgi ve kullanıcı arayüzü bileşenleri, kullanıcıların algılayabileceği şekilde sunulmalıdır. Metin olmayan içerikler için alternatifler sağlanmalı, içerik farklı şekillerde sunulabilmeli ve ayırt edilebilir olmalıdır.
Çalıştırılabilirlik
Kullanıcı arayüzü bileşenleri ve navigasyon çalıştırılabilir olmalıdır. Tüm işlevler klavye ile erişilebilir olmalı, kullanıcılara içeriği okumak ve kullanmak için yeterli zaman verilmeli, nöbetlere neden olabilecek içerikten kaçınılmalıdır.
Anlaşılabilirlik
Bilgi ve kullanıcı arayüzünün işleyişi anlaşılabilir olmalıdır. Metin okunabilir ve anlaşılabilir olmalı, web sayfaları öngörülebilir şekilde çalışmalı ve kullanıcıların hataları önlemesine ve düzeltmesine yardımcı olunmalıdır.
Sağlamlık
İçerik, yardımcı teknolojiler de dahil olmak üzere çeşitli kullanıcı aracıları tarafından güvenilir bir şekilde yorumlanabilecek kadar sağlam olmalıdır. HTML gibi işaretleme dilleri doğru kullanılmalı ve kodlar standartlara uygun olmalıdır.
Erişilebilirliğin Faydaları
- Daha Geniş Kitle: Ürününüzü daha fazla insan kullanabilir, bu da potansiyel kullanıcı tabanınızı genişletir.
- Yasal Uyumluluk: Birçok ülkede erişilebilirlik yasal bir gerekliliktir ve uyumsuzluk davaları ve cezalara yol açabilir.
- SEO İyileştirmesi: Erişilebilir web siteleri genellikle daha iyi yapılandırılmış ve etiketlenmiştir, bu da arama motoru optimizasyonunu iyileştirir.
- Daha İyi Kullanıcı Deneyimi: Erişilebilirlik iyileştirmeleri genellikle tüm kullanıcılar için daha iyi bir deneyim sağlar.
- Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Erişilebilirliği benimsemek, şirketinizin kapsayıcılık ve eşitlik taahhüdünü gösterir.
Erişilebilirlik Rehberleri ve Standartları
WCAG (Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri)
W3C tarafından geliştirilen ve web içeriğini daha erişilebilir hale getirmek için uluslararası standartlar sağlayan rehberlerdir. WCAG 2.0 ve 2.1 olmak üzere farklı sürümleri vardır ve A, AA ve AAA olmak üzere üç uyumluluk seviyesi içerir.
ADA (Amerikalı Engelliler Yasası)
ABD'de engelli bireylere karşı ayrımcılığı yasaklayan federal bir yasadır. Web siteleri ve dijital ürünler de dahil olmak üzere "kamusal alanların" erişilebilir olmasını gerektirir.
Bölüm 508
ABD federal kurumlarının bilgi teknolojisi ve elektronik içeriğinin erişilebilir olmasını gerektiren federal düzenlemedir. Federal kurumlar tarafından satın alınan, geliştirilen veya bakımı yapılan tüm BT ürünleri için geçerlidir.
EN 301 549
Avrupa Birliği'nde kamu sektörü web siteleri ve mobil uygulamaları için erişilebilirlik gereksinimleri sağlayan standarttır. AB Erişilebilirlik Direktifi'nin teknik temelini oluşturur.
Erişilebilirlik Test ve Değerlendirme Araçları
WAVE
WebAIM tarafından geliştirilen, web sayfalarındaki erişilebilirlik sorunlarını görsel olarak gösteren bir değerlendirme aracıdır. Tarayıcı eklentisi olarak da kullanılabilir.
Ekran Okuyucular
NVDA, JAWS ve VoiceOver gibi ekran okuyucular, görme engelli kullanıcıların dijital içeriği nasıl deneyimlediğini test etmek için kullanılır. Bu araçlar, ekrandaki metni sesli olarak okur.
Lighthouse
Google Chrome'un geliştirici araçlarında bulunan, web sayfalarının performans, SEO ve erişilebilirlik açısından değerlendirilmesini sağlayan açık kaynaklı bir araçtır.
Tasarım Dünyasından Haberdar Olun
En son tasarım trendleri, araçları ve teknikleri hakkında düzenli güncellemeler almak için bültenimize abone olun.